Letland 
Loopbaanbegeleiding in Letland wordt gedeeld tussen de onderwijs- en arbeidssector. Onder toezicht van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap zijn scholen primair verantwoordelijk voor de loopbaanbegeleiding van leerlingen. Arbeidsbureaus, die vallen onder het Ministerie van Welzijn, bieden loopbaanbegeleiding voor de arbeidsmarkt.
Van het primair tot en met het hoger secundair onderwijs bieden zowel algemene als beroepsscholen loopbaanoriëntatie aan. In de nationale onderwijsstandaarden is bepaald dat een van de hoofddoelen van het onderwijs is om leerlingen voor te bereiden op het maken van een bewuste loopbaankeuze. Loopbaancompetenties zijn geïntegreerd in de vakinhouden als leeruitkomsten. Hogeronderwijsinstellingen zijn wettelijk autonoom en kunnen zelf bepalen op welke manier zij studentenvoorzieningen aanbieden, waaronder loopbaandienstverlening.
Binnen de arbeidssector biedt het Staatsarbeidsbureau (SEA) het volledige aanbod van loopbaanbegeleidingsdiensten aan voor werkzoekenden, werkenden en personen die onderwijs volgen of van plan zijn terug te keren naar het onderwijs, en die informatie of psychologische ondersteuning nodig hebben om hun loopbaandoelen te bereiken.
Laatst gewijzigd: augustus 2025
Aanbod
In Letland is loopbaanbegeleiding verdeeld tussen de onderwijs- en arbeidssector. Scholen, onder toezicht van het Ministerie van Onderwijs, zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van leerlingen. Het Staatsarbeidsbureau – afgekort tot SEA – (https://www.nva.gov.lv/en?new_lang=en), onder het Ministerie van Welzijn, biedt begeleiding aan werkzoekenden, werkenden en mensen die (opnieuw) willen studeren.
Loopbaanoriëntatie is geïntegreerd in het onderwijs vanaf de basisschool en wordt ondersteund met lesmaterialen en training, mede gefinancierd door ESF-projecten. Na afloop van deze projecten kunnen scholen zelf loopbaanbegeleiders betalen uit hun onderwijsbudget. Hogeronderwijsinstellingen zijn vrij om zelf te bepalen hoe ze loopbaandiensten aanbieden, zoals via jobbeurzen, workshops en persoonlijke begeleiding.
Het SEA biedt gratis loopbaanadvies vanaf 15 jaar, inclusief coaching, testen, omscholing en het opdoen van werkervaring. Online biedt het bureau informatie over de arbeidsmarkt en opleidingsmogelijkheden. Volwassenen kunnen daarnaast terecht bij een nationale databank voor leertrajecten (https://www.viaa.gov.lv/en), en bij particuliere aanbieders van loopbaandiensten, al zijn die meestal niet gratis.
Beleid & Organisatie
De Letse wetgeving definieert “loopbaan”, “loopbaaneducatie” en “loopbaanbegeleiding” binnen het onderwijs en koppelt deze aan een leven lang leren en loopbaanvaardigheden. Studenten in het hoger onderwijs hebben wettelijk recht op informatie over hun studie en mogelijke loopbaan. Voor werkzoekenden is loopbaanbegeleiding wettelijk erkend als een preventieve maatregel tegen werkloosheid. Het Ministerie van Welzijn en het Ministerie van Onderwijs delen hierin de verantwoordelijkheid.
Het Staatsarbeidsbureau (SEA) moet op grond van de wet gratis loopbaanbegeleiding aanbieden aan werkzoekenden en is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van methoden en informatie op dit gebied. Tegelijk is het Ministerie van Onderwijs verantwoordelijk voor de algemene onderwijsstrategie, inclusief de coördinatie van loopbaaneducatie. De hieraan gelieerde Staatsdienst voor Onderwijsontwikkeling (https://www.viaa.gov.lv/en) ontwikkelt hulpmiddelen voor scholen, zoals zelftests, informatie over opleidingen en beroepen, en beheert het Euroguidance-centrum.
Tot slot is er een samenwerkingsraad voor loopbaanontwikkeling waarin verschillende sectoren samenwerken. Deze raad adviseert over het verbeteren van de kwaliteit van loopbaandiensten en stimuleert onderwijs- en loopbaankeuzes die passen bij iemands capaciteiten, interesses en leeftijd.
Instrumenten & Tools
Meer informatie volgt.
Onderzoek & Innovatie
Onderzoek naar loopbaanbegeleiding vindt in Letland voornamelijk plaats binnen het kader van masteropleidingen. Aangezien er geen specifiek promotieprogramma voor loopbaanbegeleiding bestaat, wordt promotieonderzoek op dit gebied uitgevoerd binnen de vakgebieden onderwijsmanagement, bestuurskunde en economie.
Professionalisering
De eerste beroepsstandaard voor loopbaanbegeleiders in Letland werd goedgekeurd in 2007 en geüpdatet in 2011. Deze standaard, ontwikkeld via een door het Europees Sociaal Fonds gefinancierd project, vormde de basis voor een masteropleiding in loopbaanbegeleiding. Momenteel wordt deze nationale beroepsstandaard herzien. In 2024 is het vakgebied loopbaanbegeleiding, als onderdeel van bredere hervormingen in het hoger onderwijs, verplaatst van de onderwijswetenschappen naar de bedrijfskunde. De masteropleiding kreeg daarbij een nieuwe titel: Human Resource Management. Toelating is mogelijk voor mensen met een bachelor in onderwijs, sociale dienstverlening, of bedrijfskunde; aanmelders met een achtergrond in sociale of geesteswetenschappen moeten een essay-gebaseerd toelatingsexamen doen.
De opleiding Human Resource Management (https://www.lbtu.lv/en/human-resource-management) biedt kennis en vaardigheden op het gebied van moderne loopbaanbegeleiding, personeelsbeleid en communicatie. Afgestudeerden leren o.a. over de arbeidsmarkt, theorieën rond loopbaanontwikkeling, ethiek, communicatie, en sociaalwetenschappelijke onderzoeksmethoden. Ze worden opgeleid om loopbaanvraagstukken op individueel, organisatorisch en beleidsniveau te analyseren en op te lossen, met aandacht voor duurzame sociale ontwikkeling.
Loopbaanbegeleiders in het basis- en voortgezet onderwijs moeten een achtergrond in het onderwijs hebben, met een master in loopbaanbegeleiding of een relevante bijscholing. Bij het Staatsarbeidsbureau (SEA) wordt juist een achtergrond in de psychologie als prioriteit beschouwd bij werving.
Technologie
Meer informatie volgt.
